Σχεδόν οι μισοί πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (46%) χρησιμοποιούν πλέον το Διαδίκτυο για να βρουν δουλειά, να συμβουλευτούν δημόσιες βιβλιοθήκες, να υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση, να καταχωρίσουν τη γέννηση του παιδιού τους, να υποβάλουν αίτηση διαβατηρίου ή για άλλες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Το 80% αναφέρουν ότι χάρη στις ηλεκτρονικές δημόσιες υπηρεσίες εξοικονομούν χρόνο, το 76% ότι τους αρέσει η ευελιξία που τους προσφέρουν και το 62% ότι τους βοηθούν να εξοικονομούν χρήματα. Ωστόσο, οι χρήστες δηλώνουν περισσότερο ικανοποιημένοι από τις ηλεκτρονικές τραπεζικές υπηρεσίες (βαθμός ικανοποίησης 8,5 με άριστα το 10) και τις ηλεκτρονικές αγορές (7,6), παρά από τις ηλεκτρονικές δημόσιες υπηρεσίες (6,5).

Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Νέιλι Κρους δήλωσε αναφορικά με τα στοιχεία αυτά: «Φαίνεται πως η ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην Ευρώπη έχει ευοίωνες προοπτικές. Το γεγονός όμως ότι οι χρήστες είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από τις ηλεκτρονικές τραπεζικές υπηρεσίες παρά από τις αντίστοιχες δημόσιες δείχνει πως οι δημόσιες αρχές πρέπει να βελτιώσουν τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που προσφέρουν και να τις σχεδιάζουν με βάση τις ανάγκες των χρηστών. Πρέπει επίσης να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για αποτελεσματικότερες διασυνοριακές υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.»

Το «Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη» έχει θέσει ως στόχο να αυξήσει τη χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, έτσι ώστε ο αριθμός των χρηστών να φθάσει έως το 2015 το 50% των Ευρωπαίων πολιτών.

Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Συγκριτικής Έκθεσης του 2012 για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση συμμετείχαν 28.000 χρήστες του Διαδικτύου από 32 χώρες. Τα σημαντικότερα πορίσματα ήταν τα εξής:

1. Οι πιο δημοφιλείς υπηρεσίες ήταν η δήλωση φόρου εισοδήματος (το 73% των χρηστών υποβάλλουν τη φορολογική τους δήλωση ηλεκτρονικά), η δήλωση αλλαγής διεύθυνσης (57%) και η εγγραφή σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και/ή η υποβολή αίτησης για σπουδαστική υποτροφία (56%).
2. Παρόλο που το 54% των ερωτηθέντων εξακολουθούν να προτιμούν τις συναλλαγές πρόσωπο με πρόσωπο ή άλλες παραδοσιακές μορφές εξυπηρέτησης, τουλάχιστον το 30% δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να είναι τακτικοί χρήστες υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, εάν οι παρεχόμενες υπηρεσίες ήταν καλύτερα προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους.
3. Το 47% των χρηστών ηλεκτρονικών δημόσιων υπηρεσιών κατάφεραν να διεκπεραιώσουν αυτό που ήθελαν, ενώ το 46% το διεκπεραίωσαν μόνον εν μέρει.

Η έκθεση δείχνει επίσης ότι είναι αναγκαίο να βελτιωθούν οι διαδικτυακές υπηρεσίες που σχετίζονται με σημαντικά γεγονότα στη ζωή ενός πολίτη, όπως η απώλεια ή η εύρεση εργασίας, η σύσταση επιχείρησης και η εγγραφή για σπουδές.

1. Για τους πολίτες που διαμένουν στην πατρίδα τους, κατά μέσο όρο περισσότερες από τις μισές διοικητικές διαδικασίες για τέτοιου είδους γεγονότα μπορούν να πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά. Για τις υπόλοιπες μισές, οι ιστότοποι δίνουν σχετικές πληροφορίες. Ωστόσο, απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια και διαδραστικότητα, ώστε οι πολίτες να έχουν μεγαλύτερη αυτονομία.
2. Η κατάσταση είναι όμως χειρότερη για τα 2 σχεδόν εκατομμύρια πολιτών που μετεγκαθίστανται ή μετακινούνται για λόγους εργασίας σε άλλα κράτη μέλη της Ένωσης. Παρόλο που στην πλειονότητά τους τα κράτη μέλη παρέχουν ορισμένες πληροφορίες για πραγματοποίηση σπουδών ή σύσταση επιχείρησης από το εξωτερικό, η ηλεκτρονική εγγραφή είναι μάλλον σπάνια. Μόνον 9 χώρες επιτρέπουν στους πολίτες άλλων κρατών μελών της ΕΕ να εγγράφονται για σπουδές ηλεκτρονικά, ενώ μόνον 17 χώρες τούς επιτρέπουν να κάνουν ορισμένα βήματα για τη σύσταση επιχείρησης μέσω Διαδικτύου.

Γενικά

Αυτά και άλλα θέματα θα συζητήσουν εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ και άλλων χωρών (περιλαμβανομένων των αναπτυσσόμενων χωρών) σε ανώτατο επίπεδο, στο συνέδριο «Leading the way in eGovernment development» που θα πραγματοποιηθεί στις 28-30 Μαΐου στο Ελσίνκι.

Η παραπάνω συγκριτική έκθεση είναι η 10η για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση από το 2001 και μετά. Φέτος εξετάστηκε η κατάσταση στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και στην Κροατία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία και την Τουρκία. Για πρώτη φορά, η έκθεση εστίασε τόσο στην προσφορά όσο και στη ζήτηση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ενώ περιλάμβανε και έρευνα για τους χρήστες των υπηρεσιών αυτών. Εξετάστηκαν θέματα, όπως η ευκολία στη χρήση, η διαφάνεια και άλλοι σημαντικοί παράγοντες. Τέλος, η έκθεση αξιολόγησε τις διαδικτυακές υπηρεσίες που σχετίζονται με τρία σημαντικά γεγονότα: την απώλεια/εύρεση εργασίας, τη σύσταση επιχείρησης και τις σπουδές.

Από τον Δεκέμβριο του 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι δημόσιες αρχές των κρατών μελών εργάζονται για τη διεύρυνση και βελτίωση των προσφερόμενων διαδικτυακών υπηρεσιών. Το Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση προβλέπει 40 συγκεκριμένα μέτρα για τη διευκόλυνση της χρήσης των διαδικτυακών υπηρεσιών από πολίτες και επιχειρήσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί τώρα την πρόοδο που έχει σημειωθεί και θα υποβάλει σχετική έκθεση έως τα τέλη του 2013.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει τη δέσμευση να στηρίζει την ανάπτυξη και χρήση των διαδικτυακών δημόσιων υπηρεσιών που λειτουργούν σε διασυνοριακό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, συνέβαλε στη χρηματοδότηση πιλοτικών σχεδίων μεγάλης κλίμακας που συνδέουν διαφορετικά εθνικά ηλεκτρονικά συστήματα και θέτουν τα θεμέλια για τις ευρωπαϊκές διασυνοριακές δημόσιες υπηρεσίες. Συνεχίζονται επίσης οι εργασίες για τις υπηρεσίες eID (STORK 2.0), eHealth (epSOS) και eJustice (e-CODEX). Τα προηγούμενα πιλοτικά σχέδια για τις υπηρεσίες eBusiness (SPOCS) και eProcurement (PEPPOL, σήμερα Open PEPPOL ASBL) ολοκληρώθηκαν επιτυχώς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξακολουθεί να στηρίζει τις διασύνδεση των υποδομών με στόχο την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών, όπως οι υπηρεσίες eIdentification και eProcurement, καθόλη την περίοδο 2014-2020, μέσω της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη».

Παράλληλα, οι ευρωπαϊκοί κανόνες για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση, την ηλεκτρονική βεβαίωση γνησιότητας και την ηλεκτρονική υπογραφή, που προτάθηκαν πέρυσι, σκοπό έχουν να δώσουν στους πολίτες και τις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τη δική τους εθνική ηλεκτρονική ταυτότητα για να έχουν πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Θα δημιουργηθεί επίσης μια εσωτερική αγορά για τις ηλεκτρονικές υπογραφές και τις συναφείς ηλεκτρονικές υπηρεσίες που εξασφαλίζουν συνθήκες εμπιστοσύνης.