Ο νέος Επενδυτικός Νόμος δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ A 8/1-2-2011 υπό τον τίτλο «Νόμος 3908/2011 Ενίσχυση Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή».

Αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα του σχεδιασμού του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας για το νέο αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας. Εντάσσεται στο συνολικό πλαίσιο των ευρύτερων πρωτοβουλιών για την αναθέρμανση της οικονομίας που περιλαμβάνει επιπλέον δράσεις για την ενίσχυση της εξωστρέφειας, την προώθηση της νέας και νεανικής καινοτομικής επιχειρηματικότητας, την αξιοποίηση νέων επενδυτικών εργαλείων και την ενίσχυση της ρευστότητας. Στοχεύει επίσης στην πράσινη ανάπτυξη και στην περιφερειακή συνοχή, ενώ εστιάζει σε βιώσιμα και αποδοτικά επενδυτικά σχέδια, σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Σε συνδυασμό μάλιστα με την πρόσφατη σύσταση του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ), ο νέος Επενδυτικός Νόμος ολοκληρώνει το πλαίσιο για τις ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα, ενώ εισάγει νέες αξίες, διαδικασίες και χρηματοδοτικά εργαλεία.

Υπαγόμενα Επενδυτικά Σχέδια

Στο νέο Επενδυτικό Νόμο υπάγονται σχέδια σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας, με την επιφύλαξη κάποιων εξαιρέσεων. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι εξαιρούνται και δεν υπάγονται στις διατάξεις του νόμου η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα, ο κλάδος των κατασκευών, κλάδοι του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, οι υπηρεσίες εστίασης και οι δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων και γραφείων, τα τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα, καθώς και οι αθλητικές δραστηριότητες και οι δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Ειδικότερα στον τομέα του τουρισμού, δεν υπάγονται στο καθεστώς ενισχύσεων του νόμου oι επενδύσεις που αφορούν:

• Την ίδρυση, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό ξενοδοχειακών μονάδων, εκτός από επενδύσεις που αφορούν την ίδρυση, την επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων που ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών αστέρων, καθώς και οι επενδύσεις τουρισμού υγείας. Εξαιρούνται επίσης οι επενδύσεις μετατροπής παραδοσιακών ή διατηρητέων κτισμάτων σε ξενοδοχειακές μονάδες τουλάχιστον τριών (3*) αστέρων, καθώς και οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού ξενοδοχειακών μονάδων που λειτουργούν σε παραδοσιακά ή διατηρητέα κτίρια και ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών (3*) αστέρων.
• Τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων πριν παρέλθει εξαετία από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας ή από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ολοκλήρωσης επένδυσης εκσυγχρονισμού της μονάδας. Στην εξαετία από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας της παρούσας περίπτωσης περιλαμβάνεται και το διάστημα κατά το οποίο η μονάδα λειτουργούσε ως επιχείρηση εκμετάλλευσης ενοικιαζόμενων δωματίων ή διαμερισμάτων, προκειμένου για ξενοδοχειακές μονάδες που προέκυψαν από υποχρεωτική μετατροπή μονάδας ενοικιαζόμενων δωματίων ή διαμερισμάτων.
• Την ανέγερση, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων, ενοικιαζόμενων δωματίων και ενοικιαζόμενων επιπλωμένων διαμερισμάτων, ανεξάρτητα από την τάξη.

Είδη Ενισχύσεων

Η σημαντικότερη ίσως τομή που σημειώνεται σε σχέση με τον Επενδυτικό Νόμο του 2004 είναι ότι εγκαταλείπεται η πολιτική των επιδοτήσεων και δίνεται έμφαση στην ενίσχυση βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων υψηλής οικονομικής απόδοσης κυρίως μέσω φοροαπαλλαγών, επιδοτήσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), ευνοϊκών δάνειων μέσω του ΕΤΕΑΝ και ενισχύσεων κεφαλαίου σε επιλεγμένες παραγωγικές δραστηριότητες (για κάθε ένα ευρώ επιδότησης, προβλέπονται 3 ευρώ φοροαπαλλαγής) .

Ποσοστά Ενισχύσεων

Όλες οι ανωτέρω μορφές ενισχύσεων παρέχονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά, μέχρι των ανωτάτων ποσοστών του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων 2007-2013 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Νομό Κυκλάδων, τα ποσοστά ενισχύσεων διαμορφώνονται, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, ως εξής: μεγάλες επιχειρήσεις 15%, μεσαίες επιχειρήσεις 25% και μικρές & πολύ μικρές επιχειρήσεις 35%.

Κατηγορίες & Καθεστώτα Επενδύσεων

Ο νέος Επενδυτικός Νόμος προβλέπει 3 γενικές και 4 ειδικές κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων και αντίστοιχα καθεστώτα επενδύσεων:

Γενικά Επενδυτικά Σχέδια

1. Γενική Επιχειρηματικότητα - Αφορά κάθε επιχειρηματία και προβλέπει φοροαπαλλαγές μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης.

2. Περιφερειακή Συνοχή - Αφορά επενδυτές με σχέδια που καλύπτουν τοπικές ανάγκες ή αξιοποιούν τοπικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και προβλέπει όλα τα είδη των ενισχύσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. Για τις νέες επιχειρήσεις, το παραπάνω ποσοστό προσαυξάνεται κατά 10%.

3. Τεχνολογική Ανάπτυξη - Αφορά επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να επενδύσουν στην καινοτομία και να εκσυγχρονίσουν τεχνολογικά την επιχείρηση τους και προβλέπει όλα τα είδη των ενισχύσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 80% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. Για τις νέες επιχειρήσεις, το παραπάνω ποσοστό προσαυξάνεται κατά 10%.

Ειδικά Επενδυτικά Σχέδια

4. Νεανική Επιχειρηματικότητα - Αφορά επιχειρήσεις νέων, 20 μέχρι 40 ετών και προβλέπει ενίσχυση για το σύνολο σχεδόν των δαπανών (και των λειτουργικών) για 5 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας. Η συνολική ενίσχυση μπορεί να φτάσει μέχρι 1.000.000 ευρώ.

5. Μεγάλα Επενδυτικά Σχέδια - Αφορά επενδυτές με σχέδια ύψους τουλάχιστον 50.000.000 ευρώ και προβλέπει όλα τα είδη των ενισχύσεων μεμονωμένα ή συνδυαστικά. Το ύψος της ενίσχυσης μειώνεται όσο αυξάνει το ύψος της επένδυσης. Η επιχορήγηση/επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνά το 60% της συνολικής ενίσχυσης.

6. Ολοκληρωμένα Πολυετή Επενδυτικά Σχέδια - Αφορά επιχειρηματίες με σχέδια υλοποίησης ολοκληρωμένων πολυετών (2-5 έτη) επιχειρηματικών σχεδίων άνω των 2.000.000 ευρώ, για τις οποίες έχει παρέλθει τουλάχιστον πενταετία από τη σύστασή τους,. Στόχος είναι ο τεχνολογικός, διοικητικός, οργανωτικός, και επιχειρησιακός εκσυγχρονισμός. Προβλέπει φοροαπαλλαγές μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης.

7. Σχέδια Συνέργειας και Δικτύωσης (Clustering) - Αφορά επιχειρηματικά σχήματα συνέργειας και δικτύωσης 10 τουλάχιστον επιχειρήσεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και 5 στην υπόλοιπη Ελλάδα, υπό μορφή κοινοπραξίας. Προβλέπει τη δυνατότητα παροχής κάθε είδους ενίσχυσης.

Ελάχιστο Ύψος Επενδυτικών Σχεδίων

Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στις ενισχύσεις του νόμου ορίζεται, με βάση το μέγεθος της επιχείρησης, ως εξής:

• για μεγάλες επιχειρήσεις στο 1.000.000 ευρώ
• για μεσαίες επιχειρήσεις στις 500.000 ευρώ
• για μικρές επιχειρήσεις, στις 300.000 ευρώ και
• για πολύ μικρές επιχειρήσεις στις 200.000 ευρώ.

Ειδικά για την κατηγορία των επενδυτικών σχεδίων Γενικής Επιχειρηματικότητας το ελάχιστο ύψος επένδυσης ορίζεται στο ήμισυ των προαναφερόμενων κατά περίπτωση ποσών.

Ίδια συμμετοχή του επενδυτή

• Το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής του επενδυτή στις επενδύσεις που λαμβάνουν ενίσχυση με τη μορφή της επιχορήγησης κεφαλαίου δεν μπορεί να είναι κατώτερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) των ενισχυόμενων δαπανών.
• Το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής στην επένδυση, το οποίο έχει εγκριθεί με την απόφαση υπαγωγής, δεν είναι δυνατόν να μειωθεί μετά την έκδοση της απόφασης αυτής.
• Στις επενδύσεις που εντάσσονται στο καθεστώς της φορολογικής απαλλαγής ο δικαιούχος πρέπει να συνεισφέρει τουλάχιστον το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του επενδυτικού κόστους, είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων είτε μέσω εξωτερικής χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι το τμήμα αυτό δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση

Υποβολή - Έλεγχος & Αξιολόγηση

Οι αιτήσεις για την υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων θα υποβάλλονται τους μήνες Απρίλιο και Οκτώβριο, πλην των Μεγάλων Επενδυτικών Σχεδίων, τα οποία θα υποβάλλονται οποτεδήποτε.

Η διαδικασία υποβολής θα περιλαμβάνει, καταρχήν, την ηλεκτρονική εγγραφή στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων, έπειτα την υποβολή όλων τα τεχνοοικονομικών στοιχείων του επενδυτικού σχεδίου, καθώς και των απαιτούμενων δικαιολογητικών και, τέλος, την κατάθεση σε έντυπη μορφή του επενδυτικού φακέλου στα αρμόδια Γραφεία Εξυπηρέτησης Επενδυτών που θα συστηθούν για το σκοπό αυτό. Θα ακολουθεί ο προέλεγχος της πληρότητας της υποβαλλόμενης αίτησης, ο έλεγχος νομιμότητας και η διαδικασία αξιολόγησης, και το διάστημα υποβολής ένστασης. Σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, όλη η διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης δεν θα ξεπερνά τους 6 μήνες.

Για τη διαδικασία αξιολόγησης προβλέπεται η σύσταση Ενιαίου Μητρώου Αξιολογητών και Ελεγκτών για όλη την επικράτεια, οι οποίοι θα βαθμολογούν τα επενδυτικά σχέδια βάσει κριτηρίων αξιολόγησης του επενδυτικού φορέα, βιωσιμότητας και αποδοτικότητας του επενδυτικού σχεδίου, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας και συμβολής της επένδυσης στην οικονομία και στην περιφερειακή ανάπτυξη.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας κ. Μ. Χρυσοχοΐδη, μέσα στο 2011 θα διατεθούν μέσω του νέου Επενδυτικού Νόμου κίνητρα 1,2 δις ευρώ ενισχύσεων και 3.2 δις ευρώ φοροαπαλλαγών. Ειδικότερα δε, σε ότι αφορά την προκήρυξη του α' εξαμήνου, στο άμεσα προσεχές διάστημα θα προκηρυχθούν 500 εκ. ευρώ στο καθεστώς περιφερειακής συνοχής, 100 εκ. ευρώ στο καθεστώς τεχνολογικής ανάπτυξης, 150 εκ. ευρώ στο ειδικό καθεστώς νεανικής επιχειρηματικότητας και 50 εκ. ευρώ για τη δικτύωση επιχειρήσεων.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές μπορούν να επισκεφτούν το δικτυακό τόπο του ΥΠΑΑ http://www.mindev.gov.gr/?page_id=3739.