Τα όνειρα ζωντανεύουν στις Κυκλάδες

Μυλοπόταμος

Από το λιμάνι της Τζιας, την Κορησσία ή Λιβάδι παίρνουμε τον κεντρικό δρόμο για να ανέβουμε στην Ιουλίδα ή Χώρα. Περνάμε μπροστά από το παλιό εργοστάσιο Εμαγιέ, και προχωρώντας, συναντάμε στο δεύτερο χιλιόμετρο τον παραδοσιακό οικισμό του «Μυλοπόταμου». Ο οικισμός εκτείνεται κατά μήκος μιας καταπράσινης κοιλάδας που παίρνει ζωή από το νερό της πηγής Φλέα, που τροφοδοτούσε  τα αρχαία χρόνια με άφθονο νερό τον ποταμό της Κέας τον «Έλιξο».  

Σπίτια πέτρινα, μονοκατοικίες, απομεινάρια  από παλιά αρχοντικά διώροφα, κυρίως με κεραμοσκεπές είναι κτισμένα μέσα στα περιβόλια, βυθισμένα στο πράσινο, ενώ στις πλαγιές κατά μήκος της ρεματιάς 11 παλιοί νερόμυλοι κτισμένοι από την εποχή των Ενετών, μας παραπέμπουν σε άλλες εποχές.

Νερόμυλοι

Οι νερόμυλοι της Τζιας είναι κτίσματα σπάνιας αρχιτεκτονικής αξίας. Κύριο χαρακτηριστικό, αποτελούν οι οριζόντιες φτερωτές τους και τα μεγάλα πέτρινα κωνικά «Βαράδια» που είναι κτισμένα πίσω από το εργαστήρι του κάθε μύλου. Έχουν περίπου δέκα μέτρα ύψος το κάθ’ ένα, κι έτσι συγκέντρωναν την απαιτούμενη ποσότητα νερού για την πίεση που χρειαζόταν να γυρίσει η φτερωτή και ν’ αλέσει ο μύλος. Επί αιώνες δούλευαν ασταμάτητα μέρα και νύχτα κι άλεθαν τα άφθονα σιτηρά του νησιού, ώσπου άρχισε μετά το κλείσιμο του εργοστασίου Εμαγιέ το 1957 η μετανάστευση των κατοίκων της Τζιας. Ο ένας μετά τον άλλον οι νερόμυλοι σταμάτησαν να λειτουργούν και εγκαταλείφθηκαν, ένας μόνο δούλεψε έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980.

Λαογραφικό Εκθετήριο - Μουσείο Κέας

Ακολουθώντας την Πολιτιστική διαδρομή «Έλιξος αρ.2» στην καρδιά του Μυλοπόταμου συναντάμε το Εκθετήριο - Μουσείο Λαογραφικής Κληρονομιάς Κέας. Φτιάχτηκε με φροντίδα και μεράκι από τα μέλη της μη κερδοσκοπικής Εταιρείας «Μυλοπόταμος», με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της Αγροτικής, Λαογραφικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κέας καθώς και τη γνωριμία των νέων και των επισκεπτών με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής του νησιού.

Το Μουσείο στεγάζεται σ’ ένα παλιό πέτρινο κτίριο, που είχε κτιστεί το1845, παράλληλα με την κατασκευή του πλακόστρωτου δρόμου Ιουλίδας- Κορησσίας. Λειτούργησε επί ένα και πλέον αιώνα σαν μαγειρείο-καφενείο εξυπηρετώντας τους κατοίκους της περιοχής και τους διερχόμενους αγωγιάτες, επιβάτες κ.αλ.

Τα εκθέματά του είναι λαογραφικού ενδιαφέροντος, παλιά αγροτικά εργαλεία, αντικείμενα οικιακής χρήσης και διακόσμησης των Τζιώτικων σπιτιών, φορεσιές από τις αρχές του περασμένου αιώνα, φωτογραφίες κ.άλ. καθώς και ο αυτοσχέδιος μικρός υδροηλεκτρικός μηχανισμός του Μυλοπόταμου, που κατασκευάστηκε στο εργοστάσιο Εμαγιέ Κέας το 1950.

Παράλληλα στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου μέσα στις πορτοκαλιές έχει φτιαχτεί πέτρινο Αμφιθέατρο, όπου πραγματοποιούνται τους καλοκαιρινούς μήνες, πολιτιστικές και διαδραστικές εκδηλώσεις.

Γιορτή μελιού, γιορτή μούστου, γιορτή παραδοσιακών οργάνων κ.αλ.

Το έργο έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα «LEADER»