Τα όνειρα ζωντανεύουν στις Κυκλάδες

Οι ειδικοί αλλά και οι απλοί χρήστες Η/Υ είναι λίγο ή πολύ εξοικειωμένοι πλέον  με την έννοια της αναβάθμισης σε επίπεδο υλικού, λογισμικού αλλά και υπηρεσιών (π.χ. πρόσβαση στο Internet). Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας των Η/Υ και του λογισμικού οδηγεί αναπόφευκτα στην ανάγκη ανανέωσης και των δύο, ανεξαρτήτως της λειτουργίας που επιτελούν. Παραμένουν πολλοί, όμως, αυτοί που διαφωνούν – και έχουν δίκιο υπό προϋποθέσεις - με την αναγκαιότητα της ανανέωσης εξοπλισμού, αντιλέγοντας ότι ένα σύστημα που επιτελεί το σκοπό του δεν χρειάζεται να αλλαχθεί.

Τα κρίσιμα ερωτήματα λοιπόν, έτσι όπως διαμορφώνονται, είναι τα εξής:

1. Είναι αναγκαία η αναβάθμιση;
2. Πότε πρέπει να γίνει;
3. Πως πρέπει να γίνει;

Τα ερωτήματα αυτά, βέβαια, γεννούν αυτόματα μια σειρά νέων ερωτημάτων, τα οποία είναι εξίσου αναγκαία να απαντηθούν:

1. Ποια συστήματα πρέπει να αναβαθμιστούν;
2. Τι μπορεί να γίνει με τον αποσυρόμενο εξοπλισμό;
3. Ποιο το κόστος;
4. Ποια η απόδοση;

Βλέπουμε λοιπόν ότι η αναβάθμιση - ανανέωση - εξέλιξη του εξοπλισμού και των εργαλείων που χρησιμοποιούμε, είναι μία σύνθετη διαδικασία. Και αν στο επίπεδο της οικιακής χρήσης μπορεί τα παραπάνω ζητήματα να επιλύονται σχετικά εύκολα (αναλόγως, πάντα, των απαιτήσεων που έχουμε από τον οικιακό μας υπολογιστή), στο επίπεδο των επιχειρήσεων, αποκτούν μεγάλη σημασία και απαιτούν ανάγκη σχεδιασμού.

Όλα τα παραπάνω πρέπει να αποτελούν σεβαστό μέρος του συνολικού επιχειρηματικού πλάνου της σύγχρονης επιχείρησης ώστε αυτή να αποκτήσει ή/και να διατηρήσει κάποιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ως αποτέλεσμα, λοιπόν, η ανάπτυξη ενός τέτοιου πλάνου, στο κομμάτι που αφορά τα πληροφορικά συστήματα, είναι μία σύνθετη διαδικασία, η οποία για να αποδώσει χρειάζεται ειδικές γνώσεις, συνεχή έρευνα, εμπειρία αλλά και διάθεση για καινοτόμες λύσεις.

Στο σύγχρονο παγκόσμιο, ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον η ανάπτυξη συστημάτων μηχανογράφησης αλλά ακόμη και η διάγνωση σε βάθος των αναγκών μίας επιχείρησης, δεν μπορούν να βασίζονται σε διαφημίσεις και προσφορές των Χριστουγέννων ούτε να διακρίνονται από τον φόβο της αλλαγής, της εξέλιξης και της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών. Η συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση του επιχειρηματία και των εργαζομένων όπως και η ειδική αντιμετώπιση κάθε ξεχωριστής επιχείρησης, αποτελούν σημεία κλειδιά στην προσπάθεια αύξησης της παραγωγικότητας και μείωσης του κόστους λειτουργίας. Ο σύγχρονος επιχειρηματίας πρέπει πλέον να αναζητήσει ολοκληρωμένες λύσεις για τα δικά του μέτρα, πίσω από τις οποίες θα υπάρχει τεχνογνωσία και έρευνα σε βάθος. Πρέπει να αντιληφθεί ότι την μηχανογράφηση δεν την αγοράζεις από το ράφι, διότι απλά δεν υπάρχει εκεί.

Πριν προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα που τέθηκαν, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τα παρακάτω βασικά δεδομένα:

• Στο 80% των περιπτώσεων η αναβάθμιση υλικού προϋποθέτει και αναβάθμιση λογισμικού και το αντίστροφο
• Η ασφάλεια των δεδομένων είναι θέμα πρωταρχικής σημασίας
• Ο παλιός εξοπλισμός δεν είναι κατ’ ανάγκην άχρηστος
• Η εκπόνηση ειδικής μελέτης είναι απαραίτητη

Αναλύοντας λίγο τα παραπάνω δεδομένα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι όσο και αν ακούγεται άσχημο και ακατανόητο, το σύγχρονο λογισμικό δεν συνεργάζεται με παλιό υλικό και το αντίστροφο. Αυτό συμβαίνει διότι η υπολογιστές δεν είναι σαν τις άλλες συσκευές (πλυντήρια, κουζίνες, ψυγεία), ούτε είναι εξελιγμένες γραφομηχανές. Επιτελούν ένα τεράστιο αριθμό λειτουργιών που είναι αόρατες στον τελικό χρήστη και οι οποίες εξελίσσονται, αποσύρονται, ανακατασκευάζονται και δημιουργούνται νέες σε συνδυασμό με την εξέλιξη και αλλαγή του υλικού και των υπηρεσιών.

Η ασφάλεια των δεδομένων μας δεν είναι μόνο η προστασία από τους ιούς (ένα θέμα που θα αναφερθούμε εκτενέστερα) και δεν λύνεται με το να μην συνδεόμαστε στο Internet. Αποτελεί ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας και μελέτης που πρέπει να κάνει ο διαχειριστής και κάτι το οποίο αν το αμελήσουμε θα το πληρώσουμε ακριβά. Εμπεριέχει, μαζί με την προστασία από ιούς (viruses, worms κλπ) & προγράμματα παρακολούθησης (spy ware) και άλλα θέματα όπως η εφεδρεία συστημάτων και δεδομένων αλλά και η προστασία του δικτύου με εφαρμογές αναγνώρισης χρηστών, διαβάθμισης πρόσβασης και υλοποίησης ειδικών συστημάτων προστασίας δικτύου (Firewalls).

Όπως τονίσαμε πριν, ο παλιός μας εξοπλισμός δεν είναι κατ΄ ανάγκην για πέταμα, καθώς μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε δημιουργικά σε πολλές περιπτώσεις. Ένα κομμάτι του συστήματος το οποίο αποσύρεται μεν, λειτουργεί όμως δε, μπορεί να αναστηθεί και να αποδώσει για πολλά χρόνια, σε άλλο πόστο και για συγκεκριμένη εργασία με την χρήση άλλου λογισμικού (π.χ. Linux).

Βλέπουμε τελικά ότι η αλλαγή-αναβάθμιση του εξοπλισμού μας απαιτεί τη σύνταξη ειδικής μελέτης και την εφαρμογή από προσωπικό με εξειδικευμένες και όχι γενικές γνώσεις που να καλύπτουν όλο το φάσμα των εφαρμογών της πληροφορικής. Γνώσεις που πρέπει να ανανεώνονται με την συνεχή τριβή με την τεχνολογία αλλά και την έρευνα και δοκιμή των παρεχόμενων λύσεων και εφαρμογών.

Η αναγκαιότητα της αναβάθμισης κρίνεται από πολλούς και διάφορους παράγοντες με κυριότερο όλων την σωστή ενημέρωση. Μόνο γνωρίζοντας τι έχει να μας προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, μπορούμε να διακρίνουμε τα οφέλη της εφαρμογής της. Τομείς, όπως η εξοικονόμηση χρόνου και η επιτάχυνση διαδικασιών, έχουν να κάνουν, εν πολλοίς, με τις δυνατότητες του μηχανογραφικού συστήματος μας. Ένα σύστημα που το δουλεύουμε για αρκετά χρόνια και χωρίς πολλά προβλήματα δεν είναι απαραίτητα και το βέλτιστο. Το κόστος αντικατάστασης του πρέπει να συνυπολογίζεται μαζί με τα οφέλη από τη εξοικονόμηση χρόνου και πόρων. Από την άλλη πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας αφήνει χωρίς υποστήριξη και ανταλλακτικά τα παλαιότερα συστήματα, γεγονός που σε περίπτωση κρίσιμης βλάβης μπορεί να αποβεί καταστροφικό.

Προσπαθώντας να δώσουμε μία απάντηση για το πόσο συχνά πρέπει να σκεφτόμαστε την αλλαγή του εξοπλισμού μας, πολύ χονδρικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα πέντε χρόνια είναι ένας μέσος όρος. Αυτό συμβαίνει διότι συγκεκριμένες εφαρμογές και συστήματα πρέπει να αναβαθμίζονται συνεχώς (ακόμη και 6 μήνες μετά την εγκατάσταση τους) ενώ άλλα μπορούν να επιτελούν το σκοπό τους ακόμη και με ορίζοντα δεκαετίας. Η απάντηση λοιπόν και σε αυτό το ερώτημα είναι σύνθετη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Πάλι η ενημέρωση παίζει σπουδαίο ρόλο, γιατί αυτή θα υποδείξει την ύπαρξη αποδοτικότερων, ασφαλέστερων και σταθερότερων συστημάτων.

Το δυσκολότερο κομμάτι, όμως, είναι η εφαρμογή μίας διαδικασίας αναβάθμισης η οποία περιλαμβάνει και τον σχεδιασμό της σε επίπεδο συστημάτων μιας και περιλαμβάνει και τον βασικό παράγοντα του κόστους. Η άποψη «τα αλλάζω όλα και πετάω τα παλιά› μπορεί μερικές φορές να είναι σωστή αλλά δεν είναι πάντα η αποδοτικότερη. Παρατηρούμε και πάλι ότι η ακριβής διάγνωση των αναγκών μίας επιχείρησης και η σωστή ενημέρωση για την υπάρχουσα τεχνολογία, είναι η παράγοντες που θα μας οδηγήσουν στην απάντηση.

Ο σύγχρονος επιχειρηματίας χρειάζεται να συνειδητοποιήσει ότι το κομμάτι στο οποίο θα κληθεί να επενδύσει και εν τέλει να πληρώσει πρέπει να είναι ο σωστός σχεδιασμός και όχι τα υλικά. Το σύγχρονο μηχανογραφικό σύστημα μίας επιχείρησης πρώτα σχεδιάζεται και μετά υλοποιείται. Ως εκ τούτου το τι είναι πιο φθηνό, πιο διαδεδομένο ή πιο πολύ διαφημισμένο δεν είναι απαραίτητα και το καλύτερο για κάθε περίπτωση. Η ύπαρξη ειδικών γνώσεων μαζί με την συνεχή έρευνα υλικού και λογισμικού είναι επιβεβλημένη και εάν δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας θα πρέπει να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό, αλλιώς το μακροπρόθεσμο κόστος θα είναι μεγαλύτερο.

Ως ερεθίσματα για περαιτέρω προβληματισμό σκεφτείτε ότι:

• Η συνεργασία σύγχρονου υλικού με παλιό λογισμικό και το αντίστροφο είναι συνήθως προβληματική με μοιραία αποτελέσματα σε κόστος και χρόνο.
• Το Internet και γενικά τα δίκτυα δεδομένων δεν είναι μόνο πηγή προβλημάτων (όταν δεν ακολουθούνται οι σωστές πολιτικές ασφάλειας), αλλά και εργαλεία εξοικονόμησης πόρων και χρόνου.
• Η συνεχής εξέλιξη του λογισμικού (ειδικά σε θέματα ασφάλειας) οδηγεί στην αναγκαιότητα πρόσβασης σε ενημερώσεις και διορθώσεις (στο 99% των περιπτώσεων αυτό γίνεται μόνο μέσω Internet).
• Τα πιο γνωστά προϊόντα (υλικό, λειτουργικό, λογισμικό antivirus, εφαρμογές κ.λ.π.) δεν είναι πάντα τα καλύτερα.
• Η υποστήριξη των κατασκευαστών λογισμικού και υλικού για τα προϊόντα τους, δηλαδή η έρευνα και εξέλιξη ώστε αυτά να μπορούν να λειτουργούν απροβλημάτιστα σε ένα σύνθετο περιβάλλον όπου πολλά κομμάτια υλικού και λογισμικού συνεργάζονται για ένα κοινό αποτέλεσμα, δεν είναι αιώνια.
• Δεν υπάρχουν μόνο τα Windows, το Office, η Microsoft και ο Norton αλλά και το ελεύθερο λογισμικό (π.χ. Linux, OpenOffice), καθώς και οι πολύ μικροί κατασκευαστές που πολλές φορές είναι πολύ πιο ευέλικτοι και εν τέλει τα προϊόντα τους πιο αποδοτικά από αυτά των μεγάλων κολοσσών.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν μία εισαγωγή και μία όσο το δυνατόν γενική περιγραφή των θεμάτων που αποτελούν την διαδικασία αναβάθμισης εξοπλισμού και λογισμικού, όπως επίσης και της ανάπτυξης ενός σύγχρονου μηχανογραφημένου επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Θα επανέλθουμε με συγκεκριμένες αναλύσεις, δοκιμές και ιδέες για την ελληνική επιχείρηση στον 21^ο αιώνα σε έναν χώρο σαν τις Κυκλάδες όπου η διείσδυση των νέων τεχνολογιών είναι μικρή με αποτέλεσμα την μικρή ανταγωνιστικότητα των τοπικών επιχειρήσεων.