Τα όνειρα ζωντανεύουν στις Κυκλάδες

Σε μία στιγμή απολογισμού ζημιών και αποτίμησης ευθυνών για τη χρηματοοικονομική κρίση σε όλο τον κόσμο, έναν χρόνο μετά τη δραματική κατάρρευση της Lehman Brothers, μία άλλου τύπου έρευνα έρχεται να κάνει ακόμη πιο γλαφυρή την εικόνα της ύφεσης. Σύμφωνα με την μελέτη του Boston Consultancy Group (BCG), ο παγκόσμιος πλούτος συρρικνώθηκε κατά 11,7% το 2008, υποχωρώντας στα 92 τρισ. δολάρια, στην πρώτη του κάμψη σε μία οκταετία.

Η Ευρώπη κατακτά μία σημαντική πρωτιά, εξωθώντας από την πρώτη θέση τη Βόρεια Αμερική ως πλουσιότερη περιοχή στον κόσμο, με κριτήριο τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία. Η τελευταία αυτή έρευνα που καταγράφει το πλήγμα στον παγκόσμιο πλούτο από την οικονομική κρίση, είναι πάντως λιγότερο δραματική στα συμπεράσματά της από αντίστοιχες που είχαν πραγματοποιήσει η Merrill Lynch Wealth Management και η Capgemini Group, όπου η πτώση του παγκόσμιου πλούτου πέρυσι αποτιμάτο σε 19,5%.

Η BCG αναμένει ότι ο πλούτος σε παγκόσμια κλίμακα θα επανέλθει σε αυξητική τροχιά το 2010 για να φθάσει στα προ της κρίσης επίπεδα το 2013. Η εταιρεία αναμένει ότι στο διάστημα από τα τέλη του 2008 μέχρι το 2013, τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία θα αυξηθούν κατά 3,8%, φθάνοντας τα 111,5 τρισ. δολάρια, αν και σπεύδει να προειδοποιήσει ότι η οικονομική αβεβαιότητα απειλεί να επιβραδύνει την ανάκαμψη αυτή.

Τα τυχερά νοικοκυριά που ανήκουν στους κόλπους των εκατομμυριούχων μειώθηκαν από 11 εκατομμύρια σε 9 εκατομμύρια το 2008, με τις μεγαλύτερες απώλειες να παρατηρούνται στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη (22%), ιδίως δε στη Βρετανία, όπου καταγράφεται θεαματική κάμψη της τάξεως του 47%.

Δεν χρειάζεται βέβαια ειδική επισήμανση ότι ακόμα κι έτσι, ο παγκόσμιος πλούτος παραμένει εξαιρετικά συγκεντρωμένος σε λίγα... χρυσά χέρια, με το 6% μόλις των νοικοκυριών να κατέχει το 35,6% του συνολικού ιδιωτικού πλούτου.

Παρά τη σφοδρή κρίση που ταλάνισε την οικονομία τους, οι ΗΠΑ παραμένουν η πιο πλούσια χώρα στον κόσμο με τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία να αγγίζουν τα 27,1 τρισ. δολάρια και τα νοικοκυριά στους κόλπους των εκατομμυριούχων να φθάνουν τα τέσσερα εκατομμύρια περίπου. Δεύτερη ακολουθεί η Ιαπωνία με 13,5 τρισ. δολάρια και περισσότερα από ένα εκατομμύριο νοικοκυριά, ενώ στην υπόλοιπη περιοχή της Ασίας - Ειρηνικού το σύνολο των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων φθάνει στα 11,5 τρισ. δολάρια.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ

Σε όρους δολαρίου ΗΠΑ, ο παγκόσμιος πλούτος περιορίστηκε κατά 14,8% και έχει ενδιαφέρον ότι άλλαξε τον τρόπο που επενδύουν οι πλούσιοι ανά τον κόσμο. Επηρεαζόμενοι από τις απώλειες στα διεθνή χρηματιστήρια που συνέβαλαν σε ποσοστό κατά 13,5% στη μείωση του παγκόσμιου πλούτου, οι επενδυτές άρχισαν να απομακρύνουν περισσότερα κεφάλαια από τις αγορές μετοχών.

Για παράδειγμα στη Βόρεια Αμερική, το μερίδιο του πλούτου που είχε διοχετευθεί στις μετοχές υποχώρησε από 50% σε 28% το 2008, αν και η συγκεκριμένη περιοχή παραμένει η πρώτη όσον αφορά το ποσοστό του πλούτου που παραμένει τοποθετημένος σε μετοχές.

Αλλο ενδιαφέρον εύρημα της έκθεσης της BCG είναι ότι οι επενδυτές στρέφουν την πλάτη τους στα περίπλοκα επενδυτικά προϊόντα και προτιμούν πιο απλές λύσεις με χαμηλότερα μεν περιθώρια κέρδους, ασπαζόμενοι την αντίληψη της διατήρησης του πλούτου αντί της ριψοκίνδυνης αύξησής του.

Το ποσοστό των στοιχείων ενεργητικού που ήταν επενδεδυμένα σε ρευστό και στις αγορές χρήματος αυξήθηκε κατά 26% το 2008. Παράλληλα παρατηρείται στροφή του πλούτου από τα περιουσιακά στοιχεία που είναι αποδεκτά από τράπεζες (bankable assets) σε πιο απτές επενδύσεις όπως είναι ο χρυσός και το real estate.

ΠΛΗΤΤΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΦΣΟΡ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Αισθητός είναι ο αντίκτυπος στα κέντρα οφσόρ από τα αυστηρότερα μέτρα που έχουν επιβληθεί και τα πιο σφιχτά κανονιστικά πλαίσια. Ετσι ο πλούτος που... φιλοξενείται σε κέντρα οσφόρ μειώθηκε από 7,3 τρισ. δολάρια σε 6,7 τρισ. δολάρια το 2008. Η BCG ορίζει τον οφσόρ πλούτο ως περιουσιακά στοιχεία που είναι τοποθετημένα σε διαφορετική χώρα από εκείνη όπου κατοικεί ο επενδυτής και προβλέπει ότι θα υπάρξει μία σταθερή μετατόπιση από τις υπεράκτιες στις παράκτιες τοποθετήσεις, ιδίως στις αναδυόμενες αγορές.

Ωστόσο παρά την κρίση, ο τομέας διαχείρισης πλούτου διαφύλαξε την κερδοφορία του μέσα στο 2008. Τα 124 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συμμετείχαν στην έρευνα (και αντιπροσωπεύουν κεφάλαια ύψους 5,9 τρισ. δολαρίων σε υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία) είχαν κατά μέσο όρο προ φόρων περιθώρια κέρδους 30%, από 36,4% το 2007.

Στη Βόρεια Αμερική οι ιδιωτικές τράπεζες υπερκέρασαν σε απόδοση τις χρηματιστηριακές εταιρείες, με τον μέσο όρο κερδοφορίας των χρηματιστηριακών να υποχωρεί στο 11,6% από 14,9%. Η αντίστοιχη κερδοφορία διατηρήθηκε σταθερή στη Λατινική Αμερική αλλά σημείωσε απότομη κάμψη στην Ασία από 37,1% σε 18,7%.