Τα όνειρα ζωντανεύουν στις Κυκλάδες

Η έκθεση της Κομισιόν προβλέπει για την Ελλάδα ότι το έλλειμμα θα κινηθεί σαφώς πάνω από το απαγορευτικό όριο του 3% του ΑΕΠ, το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί, η ανάπτυξη θα είναι σχεδόν μηδενική, η ανεργία θα αυξηθεί σημαντικά, ενώ προβλέπεται δραματική μείωση των επενδύσεων και της εσωτερικής κατανάλωσης.

Ειδικότερα, το 2008 το δημόσιο έλλειμμα αυξήθηκε στην Ελλάδα στο 3,4% του ΑΕΠ, ενώ με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή χωρίς πρόσθετα διορθωτικά μέτρα, το έλλειμμα θα αυξηθεί στο 3,7% φέτος και στο 4,2% του χρόνου. Επιδείνωση προβλέπεται και για το δημόσιο χρέος το οποίο από 94% του ΑΕΠ το 2008 θα αυξηθεί στο 98,4% το 2010. Σημαντική υποχώρηση καταγράφεται και στην ανάπτυξη, όπου η αύξηση του ΑΕΠ από 2,9% το 2008 θα πέσει στο 0,2% φέτος και στο 0,7% το 2010. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν προέβλεπε ανάπτυξη στην Ελλάδα της τάξης του 2,5% για φέτος και 2,6% του χρόνου.

Αύξηση, ύστερα από πέντε χρόνια, θα καταγράψει και ο δείκτης της ανεργίας, η οποία από 8,3% του ενεργού πληθυσμού το 2008 θα ανέλθει στο 9,4% το 2010 και αυτό οφείλεται στην αρνητική εξέλιξη της απασχόλησης το 2009 (-0,1%) και στην οριακή αύξηση το 2010 (0,21%).

Η κρίση συρρικνώνει και την ιδιωτική κατανάλωση η οποία τα τελευταία χρόνια είχε κατέγραφε σημαντική αύξηση (μεταξύ 2,5 και 4% ετησίως), ενώ φέτος και του χρόνου θα περιοριστεί σε μια αύξηση της τάξης του 0,7%. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στις δυσμενέστερες πιστωτικές συνθήκες, δηλαδή στη δυσκολία δανεισμού από τις τράπεζες. Συρρίκνωση καταγράφεται και στις επενδύσεις, οι οποίες από αυξήσεις άνω του 4,5% τα τελευταία χρόνια, θα κινηθούν φέτος αρνητικά (1,4%) και του χρόνου οριακά θετικά (0,5%).

Παρά την ύφεση και τη μείωση της εσωτερικής ζήτησης το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα συνεχίσει να κινείται σε επίπεδα της τάξης του 13% τους ΑΕΠ, προϊόν της έλλειψης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Το μόνο θετικό στοιχείο είναι ο αναμενόμενος σχετικά χαμηλός πληθωρισμός, ο οποίος από 4,2% το 2008 θα κυμανθεί στο 2,5% φέτος και στο 2,7% το 2010. Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να μειωθούν το 2009, αντανακλώντας την αναμενόμενη σταθεροποίηση των τιμών του πετρελαίου. Ωστόσο, όπως σημειώνει, οι μισθοί και το κόστος ανά μονάδα εργασίας θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται με σχετικά υψηλούς ρυθμούς, γεγονός από το οποίο συνάγεται σημαντική πτώση των κερδών.

Στο ερώτημα εάν η Ελλάδα, αλλά και άλλες τρεις χώρες της ευρωζώνης (Ισπανία, Ιρλανδία, Γαλλία) οδηγηθούν σε κοινοτική επιτήρηση για υπερβολικό έλλειμμα, αυτό θα γίνει γνωστό τον επόμενο μήνα. Όπως επισήμανε ο αρμόδιος Επίτροπος, Χοακίν Αλμούνια, η Κομισιόν θα περιμένει από όλα τα κράτη μέλη την υποβολή των προγραμμάτων σταθερότητας και ανάπτυξης, προκειμένου να διαπιστώσει εάν υπάρχουν μέτρα για διόρθωση του δημόσιου ελλείμματος ώστε να επανέλθει κάτω το 3% του ΑΕΠ. Εάν δεν προκύπτει μείωση του ελλείμματος κάτω από το προαναφερόμενο όριο, η Επιτροπή θα εισηγηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών την παραπομπή σε κοινοτική επιτήρηση. Η Ελλάδα έχει και ένα επιπλέον πρόβλημα σε σχέση με τις άλλες προαναφερόμενες χώρες, δεδομένου ότι είχε υπερβολικό έλλειμμα και το 2007, που σημαίνει ότι αυξάνεται η πιθανότητα εισόδου σε διαδικασία κοινοτικής επιτήρησης.

Σύμφωνα με τον κ. Αλμούνια δεν υπάρχει σήμερα υψηλός κίνδυνος στάσης πληρωμών, δηλαδή χρεοκοπίας κάποιας χώρας της Ευρωζώνης, αλλά δεν απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο. Πρόσθεσε μάλιστα ότι δεν προβλέπεται από τη συνθήκη σχέδιο διάσωσης σε περίπτωση κινδύνου κατάρρευσης οικονομίας χώρας της Ευρωζώνης. Για τα ψηλά σπρεντ δανεισμού, ο Ισπανός Επίτροπος ήταν απολύτως κατηγορηματικός. Οπως είπε, οι χώρες που δεν εξυγίαναν τα δημοσιονομικά τους την περίοδο της υψηλής ανάπτυξης, τώρα θα υποχρεωθούν να πληρώσουν περισσότερα για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους.

Η Κομισιόν παρακολουθεί με προσοχή την αρνητική εξέλιξη των σπρεντ, που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην ύφεση, τόνισε ο Επίτροπος, προσθέτοντας ότι δεν επιτρέπεται η αγορά κρατικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες, τόνισε όμως, ότι είναι ένα θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί συνολικά από τις χώρες της Ευρωζώνης και ενδεχομένως να υπάρξει ένας συντονισμός είτε κεντρικός, είτε μεταξύ χωρών της Ευρωζώνης.

Το κεφάλαιο περί Ελλάδας

Στο κεφάλαιο της έκθεσης της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνονται μεταξύ άλλων, και τα εξής:

Η οικονομική δραστηριότητα συνέχισε να αναπτύσσεται πάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, με ρυθμούς κοντά στο 3% το 2008. Πάντως, η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνθηκε το 2008, ειδικότερα στο δεύτερο μισό του έτους, με κύρια αιτία την πτώση της εσωτερικής ζήτησης, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών, ειδικότερα στον τομέα των μεταφορών, παρουσίασαν μεγάλη μείωση.

Η δραστηριότητα αναμένεται να επηρεαστεί ιδιαίτερα από τη διεθνή οικονομική κρίση και παρά τα θετικά πρόσημα, η οικονομική ανάπτυξη θα είναι βραδεία το 2009 και θα στηρίζεται απόλυτα στην εσωτερική ζήτηση. Σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές, η επιδείνωση των πιστωτικών όρων αναμένεται να μειώσει την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ οι επενδύσεις θα περιοριστούν ακόμα περισσότερο.

Η επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος στην Ευρωζώνη και στη Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη, σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους της μονάδας εργασίας πάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, θα επηρεάσει τις εμπορικές εξαγωγές, οι οποίες αναμένεται να μειωθούν το 2009.

Επίσης, οι υπηρεσίες στον τομέα των μεταφορών και του τουρισμού είναι όλο και περισσότερο ευάλωτες στο αντίξοο διεθνές περιβάλλον και προβλέπεται ότι θα περιοριστούν, γεγονός που συνεπάγεται τη μηδενική συνεισφορά των καθαρών εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αναμένεται να παραμείνει ανώτερο του 12,50 % του ΑΕΠ σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο. Η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να οδηγήσει σε μια σχεδόν μηδενική ανάπτυξη της απασχόλησης έως το 2010, ενώ η πτωτική τάση της ανεργίας που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια αναμένεται αντίστοιχα να περιοριστεί και τα ποσοστά ανεργίας να αυξηθούν.

Σχολιάζοντας τις προβλέψεις της Επιτροπής, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννης Παπαθανασίου, επισήμανε ότι όπως οι οικονομίες των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, έτσι και η ελληνική οικονομία δεν μένει ανεπηρέαστη από την κρίση, αλλά θα διατηρήσει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όταν οι περισσότερες οικονομίες θα βυθιστούν στην ύφεση.

Αναφερόμενος στη διαχείριση της κρίσης ο κ. Παπαθανασίου σημειώνει ότι «έχουμε και το σχέδιο και την πολιτική βούληση να αντιμετωπίσουμε αυτές τις δυσκολίες». «Όταν τα δεδομένα αλλάζουν, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμόζουμε τις πολιτικές μας με την απαραίτητη ευελιξία, αλλά και με πλήρη σεβασμό στις ανάγκες της κοινωνίας».

Η κυβέρνηση, προσθέτει, όπως και όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα συνεργαστούμε στενά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου, αφενός να προσαρμόσουμε σταδιακά τα δημοσιονομικά μας μεγέθη στα όσα ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και αφετέρου να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις συνέπειες της κρίσης και τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.

Πηγή: Η Ναυτεμπορική, Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009