ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΗ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΩΝ

ΤΗΝΟΣ (ΛΟΥΤΡΑ)

  •  Τηλέφωνο: 2283051490
Satelite Map

ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Τη μοναχική οικογένεια της Αγίας Ούρσουλας ίδρυσε η Αγία Άγγελα στην Πρέσκεια της Ιταλίας το 16ο αιώνα (και συγκεκριμένα στις 25 Νοεμβρίου 1535) για να επιδίδεται σ’ εκείνα τα φιλανθρωπικά έργα που απαιτούσαν οι εξωτερικές δυστυχίες και οι πνευματικές ανάγκες της εποχής, και ιδιαίτερα για την εκπαίδευση με ποικίλους τρόπους των κοριτσιών, μικρών και μεγάλων, καθώς και των οικογενειών.  

Το συγκρότημα στα Λουτρά άρχισε να λειτουργεί το 1862 (είχε προηγηθεί η λειτουργία σχολής στη Νάξο), αφού είχε  ξεκινήσει δειλά-δειλά από ένα μικρό σπιτάκι (δωρεά) του τότε Αρχιεπισκόπου Νάξου-Τήνου για τις ανάγκες των ορφανών και των φτωχών. Ο σκοπός του τάγματος των Ουρσουλινών παραμένει ο ίδιος, η δόξα του Θεού και η Σωτηρία των ανθρώπων. Οι αδελφές Ουρσουλίνες είχαν στα Λουτρά με το πέρασμα των  χρόνων:

  • Ορφανοτροφείο
  • Οικοτροφείο
  • Γαλλικό Γυμνάσιο
  • Πανεπιστήμιο
  • Ελληνικό Δημοτικό
  • Γυμνάσιο
  • Ταπητουργική
  • Ραπτική,
  • Αργαλειούς κλπ. 

Ήδη από το 1876-77 από όλο το χώρο της Ανατολής υποβάλλονταν αιτήσεις νέων μαθητριών κι από το 1914-30 άνοιξε τις πόρτες του προς τα κορίτσια όλων των δογμάτων και θρησκειών και μάλιστα της Αριστοκρατίας (μιας και το επίπεδο των γνώσεων το οποίο παρείχε η σχολή ήταν το ανώτατο της εποχής) και όχι μόνο της Τήνου.

 Ο αριθμός των μαθητριών που αύξανε συνεχώς δημιουργούσε νέες ανάγκες και νέες προοπτικές. Έτσι μέσα στην περίοδο του 1914-29 το σχολείο επεκτείνει τις εγκαταστάσεις του, αφού τα μέχρι τότε κτήρια δεν επαρκούσαν για τις ήδη περισσότερες από 200 μαθήτριες  οικότροφες, 20 ορφανά και τα πολλά παιδιά των γύρω χωριών (τα οποία πήγαιναν εκεί και παρακολουθούσαν δωρεάν τα μαθήματα)!   

Το 1931 άρχισε να λειτουργεί το  ιδιωτικό Ελληνογαλλικό γυμνάσιο, αναγνωρισμένο και ισότιμο με τα υπόλοιπα ιδιωτικά γυμνάσια της χώρας μας. Το γυμνάσιο έκλεισε με τον πόλεμο και η έδρα του μεταφέρθηκε αργότερα στο Ψυχικό της Αθήνας (το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα). Από το 1935 άρχισε να λειτουργεί και το αναγνωρισμένο δημοτικό, όπου φοιτούσαν  παιδιά της περιοχής.

Το δημοτικό σχολείο λειτούργησε μέχρι το 1984, οπότε έκλεισε επειδή  ο αγροτικός κόσμος του νησιού είχε λιγοστέψει και δεν υπήρχαν παιδιά, καθώς και οι ίδιες οι μοναχές δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες λειτουργίας του. Από το 1964 μέχρι το 1991 λειτούργησε σχολή ταπητουργίας, η οποία απασχολούσε αρκετά κορίτσια της Τήνου, εκτός από τους αργαλειούς και τη ραπτική (κατά τα τελευταία χρόνια λειτουργίας της είχε αναγνωρισθεί από τον ΕΟΜΜΕΧ). Σήμερα αναζητούνται νέοι τρόποι, ώστε οι αδελφές και οι κτηριακές εγκαταστάσεις, αληθινά μεγαλοπρεπείς να εξυπηρετήσουν την Τήνο, τους κατοίκους της και την εκκλησία στις νέες μορφές διαποίμανσης που παρουσιάζονται. Ήδη σε ένα τμήμα των εγκαταστάσεων στεγάζεται το ενιαίο δημόσιο δημοτικό σχολείο του Δήμου Εξωμβούργου, αλλά και σε ένα άλλο το κατηχητικό κέντρο για τα παιδιά των χωριών. Επίσης σε ένα τμήμα των προαύλιων χώρων γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις στα πλαίσια του ετήσιου Φεστιβάλ Δήμου Εξωμβούργου Τήνου.

ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Ας μην ξεχνάμε ότι εδώ λειτούργησε τμήμα - σχολή μουσικής με 30 πιάνα απ’ όπου οι φοιτήτριες έπαιρναν διπλώματα και πτυχίο (τα οποία ήταν αναγνωρισμένα από το εθνικό ωδείο της χώρας). Στην αίθουσα αυτή μαρτυρείται  αυτό το γεγονός μιας και οι τοίχοι της είναι διακοσμημένοι με διάφορα διπλώματα και πολυάριθμες παρτιτούρες. Επίσης στην αίθουσα θεάτρου της σχολής υπάρχει ένα πιάνο με ουρά, το μοναδικό του είδους του στην Ελλάδα (σύμφωνα με ειδικούς).  Στην αίθουσα καλών τεχνών προσφέρεται η ευχαρίστηση της άφεσης στο να ζωγραφιστείτε, αλλά και να ζωγραφίσετε… Στην ίδια λοιπόν σχολή λειτούργησε τμήμα - σχολή καλών τεχνών και μάλλον η μοναδική τότε σε ολόκληρη την Ελλάδα, εφ’ όσον το Πολυτεχνείο δεν είχε ακόμα οργανωθεί.  Στο χώρο αυτό αφήστε τα μάτια σας να πέσουν επάνω στα τόσα μπουκαλάκια, στις τόσες σκόνες, στα τόσα σχέδια (πίνακες, προσωπογραφίες, γκραβούρες και σκίτσα), στα τόσα βιβλία, καθώς επίσης και στην πληθώρα των μέσων που είχαν εκείνη την εποχή για να ζωγραφίσουν (κηρομπογιές, ξυλομπογιές, μολύβια, κάρβουνα, νερομπογιές και τέμπερες)… Το τμήμα αυτό της σχολής απασχόλησε τα κορίτσια και σε άλλες τέχνες όπως την πυρογραφία (έπιπλα στο μοναστήρι και στη σχολή έχουν διακοσμηθεί από μαθήτριες)! Επίσης με μία τεχνική τοποθετούσαν σε τοίχους και πόρτες ειδικά γράμματα και αριθμούς! Αν θέλετε μπορείτε να βρείτε φωτογραφίες από την αίθουσα καλών τεχνών στο βιβλίο του κ. Φιλιππότη «Η Τήνος του Μεσοπολέμου.» στα χρόνια λειτουργίας της σχολής.  Όπως και τα ιερά άμφια, ότι θα δείτε όταν επισκεφθείτε το μουσείο είναι σχεδόν όλα χειροποίητα και φτιαγμένα σε αυτούς τους χώρους! Μία υπεύθυνη αδερφή με μία ομάδα κοριτσιών είχαν αυτή την αρμοδιότητα, όσον αφορά τα σχέδια και τα κεντήματα. Όλα τα μηχανήματα που υπάρχουν σε αυτή την αίθουσα με τη βοήθεια μοναχών και μαθητριών μετέτρεπαν το μαλλί των ζώων σε κλωστή! Υπάρχουν επίσης εργόχειρα μαθητριών και βιβλία με σχέδια, αλλά και ένας καλοδιατηρημένος αργαλειός (υπήρχαν πολλοί περισσότεροι τότε), καθώς και φωτογραφίες πριν μπείτε στην αίθουσα της σχολής ταπητουργίας. Πολλά μεγάλα κορίτσια παρακολουθούσαν μαθήματα μαζί με μικρότερα και μάθαιναν ένα επάγγελμα ή εξοικονομούσαν την «προίκα» τους! Άλλες πάλι εργάζονταν στη σχολή. Η αίθουσα μαρμάρινων και γύψινων έργων φιλοξενεί μαρμάρινα υπέρθυρα και οικόσημα από τους κήπους της μονής. Επίσης υπάρχουν γύψινα δείγματα και δείγματα πυρογραφίας χειροποίητα, έργα μαθητριών.  Από τις τελευταίες αίθουσες της επίσκεψής σας στους μουσειακούς χώρους του μοναστηριού και από τις καλύτερες είναι η αίθουσα ραπτικής κουόρε. Αυτό γιατί μπορείτε εκεί να θαυμάσετε χειροποίητα έργα τέχνης μαθητριών και μοναχών. Ποικιλία ενδυμασιών θεάτρου (για τις ανάγκες της σχολής), ιερών αμφίων και διαφόρων άλλων πλεκτών σας περιμένουν να τα θαυμάσετε. Μπαίνοντας στο κουόρε, βλέπετε πανοραμικά το παρεκκλήσιο της μονής. Εκεί παλαιότερα βρισκόταν το εκκλησιαστικό αρμόνιο του παρεκκλησίου  και εκεί ανέβαινε η χορωδία των κοριτσιών (εξ’ ου  και το όνομα). Σε αυτό το χώρο πήγαιναν και η μοναχές, οι οποίες ήθελαν να παρακολουθήσουν μία τελετή και δεν μπορούσαν να ανεβοκατεβαίνουν σκάλες. Στο σημείο αυτό διακρίνεται και η εξαιρετική ακουστική του παρεκκλησίου. Σε αυτή την αίθουσα υπάρχουν όλα τα ιερά άμφια (ιερέων) της μονής τα οποία παρασκευάσθηκαν από την ίδια. Εκεί βρίσκονται επίσης κανδηλιέρα, κηροπήγια  μικρά λάβαρα  για λιτανείες και ένα μικρό εργαστήριο παρασκευής οστιών της Θείας Κοινωνίας, γιατί η μονή τροφοδοτούσε όστιες σε όλες τις ενορίες του νησιού. 

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Από τις  μοναδικές αίθουσες στις οποίες δεν έχει αλλάξει κάτι μέχρι και σήμερα είναι το Φαρμακείο - Ιατρείο. Αυτό το ιατρείο ήταν από το νοσοκομείο ολόκληρου του νησιού αφού εκεί εξυπηρετούνταν οι ασθενείς από όλο το νησί! H νοσοκόμα αδελφή εξυπηρετούσε έτσι τις ανάγκες του νησιού και κυρίως παρείχε τις πρώτες βοήθειες. Ίσως να γίνονταν εκεί και μικροεπεμβάσεις, το σίγουρο πάντως είναι ότι λειτουργούσε και σαν οδοντιατρείο, αλλά και σαν κουρείο (κυρίως για τις μαθήτριες).

         

Το ιατρείο αυτό παρείχε επίσης και φάρμακα στους ασθενείς, αφού λειτουργούσε και σαν φαρμακείο. Τα φάρμακα αυτά παρασκευάζονταν και αυτά στον ίδιο χώρο, από βότανα του νησιού ( πχ ο κρόκος). Για το λόγο αυτό χαρακτηρίσθηκε και ως ένα είδος Εξωτερικού Ιατρείου. Η απέναντι αίθουσα και ο διάδρομος χρησίμευαν ως χώροι αναμονής των ασθενών.     

 

Υαλικά σκεύη και τα επίσημα σερβίτσια… Όλα όπως τότε, νομίζεις ότι σε λίγο θα εμφανιστούν οι μοναχές για να παραθέσουν γεύμα… Στην τραπεζαρία υπάρχει ο άμβωνας και μπορείτε να διακρίνετε τον εντυπωσιακό φωτισμό της!

 

Πήλινα, κεραμικά, μαρμάρινα, σιδερένια και ξύλινα σκεύη μαρτυρούν το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της ζωής. Σκεύη πριν την εμφάνιση του Ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και πρώτες συσκευές που λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα (πχ μαχαίρια κοπής τυριού).

 

Κουζίνα που λειτουργεί με ξύλα, κουζίνα που λειτουργεί με πετρέλαιο, άλλη με ρεύμα γενικότερα ένας καταπληκτικός χώρος με πληθώρα εκθεμάτων! Κουζινικά σκεύη σύγχρονα και παλαιά! Ένας τεράστιος μαρμάρινος νεροχύτης κατέχει τιμητική θέση στο χώρο αυτό. Ζυγαριές, ταψιά, τηγάνια, φορμάκια για τα γλυκά, τα πάντα για να καλύψεις την τροφή 300 και άνω ατόμων!

 

Καθώς φεύγετε από την κουζίνα μπορείτε να ρίξετε μια ματιά στις 2 εισόδους του monte-plats (χειροκίνητου ασανσέρ τροφίμων) το οποίο μετέφερε το φαγητό στις τραπεζαρίες των κοριτσιών οι οποίες βρίσκονται στον επάνω όροφο.

 

Μία από τις τραπεζαρίες των κοριτσιών. Χαρακτηριστικό αυτής της τραπεζαρίας είναι τα «μαρμάρινα» τραπέζια. Σε αυτήν υπάρχει σήμερα κατάλογος των μαθητριών που φοίτησαν σε αυτή τη σχολή. Συνεχίζοντας θα δείτε δεξιά στο διάδρομο το ασανσέρ τροφίμων.

 

Τα αναρρωτήρια είναι τρία. Σε αυτά ανάρρωναν οι άρρωστες μαθήτριες μέχρι να γίνουν καλά. Στις πόρτες και στα κρεβάτια βρίσκονται οι επίσημες στολές των κοριτσιών με το έμβλημα της σχολής και τα καπελάκια τους. Προχωρώντας προς το τρίτο αναρρωτήριο θα δείτε το δωμάτιο της υπεύθυνης μοναχής για τις άρρωστες μαθήτριες και στο τρίτο αναρρωτήριο μπορείτε να δείτε παιχνίδια και βιβλία τα οποία χρησίμευαν για τις άρρωστες μαθήτριες. 

 

ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΧΩΡΟΙ

Αίθουσα υποδοχής επισκεπτών και γονέων. Η μικρή αυτή τραπεζαρία ήταν για τους ιερείς και για τους επισκέπτες (τα ροφήματά τους φτιάχνονταν στο χώρο όπου βρίσκεται σήμερα το τσαγκαράδικο). Στο τέλος  σε αυτή την αίθουσα μπορείτε να αγοράσετε ένα αναμνηστικό από το μουσείο ή να αφήσετε κάτι για τη συντήρηση των μουσειακών αυτών χώρων.

 

Απέναντι βρίσκεται το σαλόνι της σχολής- μονής , όπου μπορείτε να δείτε την επίπλωση της εποχής, καθώς επίσης και μερικά από τα πιάνα της σχολής. Μπορείτε εκεί να γράψετε στο τέλος της ξενάγησης μία ιδέα ή την εντύπωσή σας στο βιβλίο εντυπώσεων.

 

Το παρεκκλήσιο της μονής είναι αφιερωμένο στην ιερά καρδία του Ιησού. Έτσι το μοναστήρι, η σχολή και η ονομασία τους είναι αφιερωμένα στην Ιερά Καρδία του Ιησού.

 

Στο παρεκκλήσιο μπορείτε να δείτε εκτός από τους πάγκους και τα στασίδια (δυνατότητα προσευχής των μοναχών), εικόνες και αγάλματα Αγίων, το ξύλινο εξομολογητήριο, παλαιά αρτοφόρια και φωτιστικά του παρεκκλησίου (στον πρόναο), καθώς και ένα τμήμα της βιβλιοθήκης. Υπάρχουν επίσης βάζα, βάσεις, κηροπήγια και ότι χρειάζονταν για την τέλεση της ιεράς Ακολουθίας. Αν θέλετε μπορείτε επίσης να ανάψετε ένα κερί ή να γράψετε παρακλήσεις.

 

Το μικρό αυτό τσαγκαράδικο φέρνει νοσταλγία εκείνων των χρόνων, όταν οι ίδιες οι μοναχές με τη βοήθεια συγγενών και φίλων, έφτιαχναν τα παπούτσια για τα παιδιά και για τις ίδιες.

 

Καθώς προχωράτε μετά από το τρίτο αναρρωτήριο θα  μπείτε στο άβατο του μοναστηριού. Αποκλειστικός χώρος των μοναχών στον οποίο απαγορευόταν να περάσει ή ακόμα να δει οποιαδήποτε μαθήτρια. Θα δείτε ένα δωμάτιο το οποίο προφανώς ήταν των δόκιμων (πριν γίνουν μοναχές) και έναν βοηθητικό αποθηκευτικό χώρο.

 

Στη συνέχεια ξεκινάνε τα κελιά των μοναχών, τα οποία κατά κύριο λόγο είναι ατομικά, υπάρχουν βέβαια και κελιά με δύο κρεβάτια. Αυτό γιατί κάποια κελιά έπρεπε να είναι με δύο κρεβάτια, ώστε σε περίπτωση αρρώστιας μία μοναχή να φροντίζει την άλλη. Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι η μεταφορά κρεβατιών από τον παραπάνω όροφο για τη λειτουργία του μουσείου.  

 

Κάθε κελί περιέχει κρεβάτι, κομοδίνο, λάμπα (πριν την εμφάνιση του ρεύματος), κανάτα και λεκανίτσα για τις ατομικές ανάγκες των μοναχών και ένα είδος κρεμάστρας. Στο διάδρομο των κελιών μπορείτε να διακρίνετε τον εντυπωσιακό τρόπο αντιστήριξης του όλου συγκροτήματος, των φωτισμό και τη θέα του κάθε κελιού, αλλά και το συνδυασμό των ωραίων χρωμάτων στους τοίχους.

 

Το τελευταίο κελί είναι αυτό της Ηγουμένης. Δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερο εκτός από την ωραία ξύλινη «επίπλωση» της εποχής. Στο κελί αυτό επίσης υπάρχει μία από τις φορητές τουαλέτες σε στυλ μικρού σεντουκιού.

 

Στο διάδρομο έξω την αίθουσα κοινότητας των μοναχών υπάρχει φωτογραφικό υλικό της εποχής και ο τηλεφωνικός θάλαμος. Στην αίθουσα κοινότητας συναθροιζόταν οι μοναχές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σήμερα στην αίθουσα αυτή φιλοξενείται παράλληλα η αίθουσα φωτογραφίας. Έτσι εκτός από τη βιβλιοθήκη και τα τραπέζια των μοναχών υπάρχουν φωτογραφικές μηχανές, αρνητικά εκτύπωσης φωτογραφιών, ακόμα και γραμμόφωνα!

 

Την αίθουσα διακοσμούν προσωπογραφίες μοναχών (κυρίως Ηγουμένων του μοναστηριού). Εκεί υπάρχουν επίσης αναμνηστικά που δίδονταν παλαιότερα, το κλακουάρ και στο κέντρο της αίθουσας το μαγκάλι.

 

Στο γραφείο της Ηγουμένης υπάρχει η παλιά κλειδοθήκη του μοναστηριού, ένα χειροποίητο χαλί, το γραφείο και άλλα δύο secretaries (προφανώς των δύο γραμματέων), παλιά souvenirs της σχολής, το σεντούκι με τα τρία κλειδιά και μία μεγάλη ξύλινη αρχειοθήκη.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Κατηγορία δραστηριότητας
Επισκέψιμοι χώροι

Χρήσιμες Πληροφορίες

Διάστημα λειτουργίας
Ετήσιο
  Επωνυμία:
ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΗ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΩΝ - ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΗ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΩΝ
  Υπεύθυνος Επικοινωνίας
ΑΔΕΛΦΗ ΘΗΡΕΣΙΑ ΦΟΝΣΟΥ
  Διεύθυνση
ΛΟΥΤΡΑ
  Τ.Κ.
84200
  Πόλη
ΤΗΝΟΣ (ΛΟΥΤΡΑ)
  Τηλέφωνο
2283051490
  Fax

Η ευθύνη για το περιεχόμενο των καταχωρήσεων - εταιρικών παρουσιάσεων των μελών του Portal - βαρύνει αποκλειστικά και μόνο τον κάθε επιχειρηματία ή τον υπεύθυνο της επιχείρησης και σε καμία περίπτωση τους φορείς υλοποίησης και λειτουργίας.